Academiejaar 2025-2026, opnieuw een permanente vorming ‘Herstelondersteunende Geestelijke Gezondheidszorg’ voor hulpverleners en mensen met ervaring binnen de GGZ.
“Herstelgericht hulpverlenen maakt een wereld van verschil”, klinkt het. Dag 5 van de opleiding gaat over ervaringsdeskundigheid/ervaringswerk. Eén van de 20-tal deelnemers reflecteert.
Openheid en helderheid
Dag vijf van de opleiding HOGGZ was voor mij, zonder ervaring als hulpvrager in de Geestelijke Gezondheidszorg, heel waardevol. Ik werd er door Leen Verhaert, coördinator PsychoseNet België, en een aantal van mijn collega-studenten meegenomen in wat goed gaat en wat voor verbetering vatbaar is, zowel voor zorgvragers als voor ervaringswerkers. Er werd in alle openheid en helderheid gedeeld over manische, psychotische en depressieve episodes, over de goudklompjes die gevonden werden in hersteltrajecten, struikelstenen, onbegrip, medicatie en zoveel meer.
Ogen die anders kijken
Waar ik eerder de meerwaarde zag van ervaringswerkers, is mijn overtuiging bevestigd en versterkt. Al besef ik dat niet elke mens die ervaring heeft gehad met de zorgsector, geknipt is om zelf in de zorg te staan als ervaringswerker. Maar iemand die, met alle moed die daarvoor nodig is, tijdens zijn/haar/hun pad van herstel, durft aankijken wat heeft geleid tot psychische kwetsbaarheid, die de onderstroom of schaduwen niet schuwt, zo iemand kan goud waard zijn. Want niet alleen (h)erkent zo iemand waar anderen doorgaan, ze beseffen ook wat ontbreekt in de zorg. Je noemt het misschien geen kanarie in de koolmijn, maar het zijn wel ogen die anders kijken naar bestaande structuren en protocollen, die vingers leggen op al dan niet oude zeren. Het zijn mensen die van binnenuit kunnen aangeven wat helpend is, wat helend en bekrachtigend is.
Geen concurrent voor de hulpverlener
Ik noteerde dat het tijd is om ervaringswerkers als meerwaarde op de werkvloer te zien, niet als concurrent voor de zorgverstrekkers. Om hen te laten doen waar ze goed in zijn (geworden), wat echt aanvullend is op de zorg die dokters, therapeuten, verplegers en sociale werkers voorzien. Ervaringswerkers leerden iets wat op geen enkele hogeschool of universiteit te leren is. Ze betaalden stevig wat leergeld in de school van het leven, ze hebben aan den lijve ondervonden en hebben hun ervaringen leren verteren en verwerken. Ik onthield dat ervaringswerkers van onschatbare waarde zijn, en dat ze het verdienen om ook echt naar waarde geschat te worden. En dat ‘kunnen begrenzen’ ook belangrijk is: een ervaringswerker kan niet alle leemtes vullen die in de zorg zijn ontstaan, hoe intelligent en capabel ze ook zijn.
Elkaar ontmoeten
Hoe zou het zijn, mochten we met z’n allen, met de hand in onze eigen boezem, elkaar écht ontmoeten? Hoe zou het zijn om met een wit blad op tafel uit te wisselen met elkaar en te ontdekken hoe we samen beter zorg kunnen dragen voor onszelf en elkaar, in welk kader dan ook? In de ideale wereld ondersteunen overheid en spelers in het veld van de (geestelijke) gezondheidszorg dit helemaal, en worden ervaringswerkers écht volwaardige medewerkers, ja ook betaalde medewerkers dus.
Wat de quote betreft die Leen deelde; ik ervaar in mijn coachingsessies, in mijn vrijwilligerswerk en in het ouderschap dat dat zo waar is.
Het globaal plan ervaringsdeskundigeheid schept een uitstekend kader voor het beleid om met ervaringsdeskundigheid aan de slag te gaan.
Wil je meer weten over bovenstaand postgraduaat, dan kan je doorklikken op onderstaande linken. Misschien bij jij er volgende keer bij?
Reacties: