Main content

Brenda is webredacteur van Psychosenet.be, rationele idealist, down-to-earth, maar op Pasen wil ze even terugdenken aan ‘Jezus’, die ‘Jezus’ die vorige week afscheid nam van het leven. Over Jezuswanen en wie we verdomme denken te zijn. 

De Goede week. Voor hem was ze nooit ‘Goed’. Een lijdensweg was ze, elk jaar opnieuw. Een lijdensweg zoals die ook voor Jezus was geweest. Want dat geloofde hij, dat hij een soort Jezus was. De bekende Jezuswaan, wat bij psychosegevoelige mensen vaker voorkomt, had hij vooral rond Pasen. En net als Jezus werd hij niet geloofd.

Ik werd dat overigens ook niet, toen ik dacht dat ík ‘Jezus’ was. Ik vond nochtans dat mijn leeftijd, ik was 33 toen ik mijn kraambedpsychose kreeg, een sterk argument was. Niemand met een psychosegevoeligheid slaagt erin om anderen ervan te overtuigen dat hij of zij een ‘reïncarnatie’ van Jezus is. Zulke wanen worden bestreden met antipsychotica.

Misschien leefde Jezus in een andere tijdsgeest waar Abilify  en gedwongen opnames nog geen deel van uitmaakten.

Ik heb het me tijdens mijn psychose nochtans vaak afgevraagd of Jezus misschien ook een psychiatrische patiënt was die ontzettend veel overtuigingskracht had waardoor hij iedereen wist te bekeren. Of misschien leefde hij in een andere tijdsgeest waar Abilify  en gedwongen opnames nog geen deel van uitmaakten. Misschien was er toen meer ruimte voor spiritualiteit.

In de psychiatrie is het alleszins taboe. Bijbels worden weggemoffeld als de verpleegkundige voorbijkomt, discussies over het Christendom worden stopgezet. Het geloof hoort tot datgene wat we niet kunnen meten, wat niet één op één in de realiteit gecheckt kan worden. En dus staat de geestelijke gezondheidszorg, een discipline die vooral, ironisch genoeg, zelf getekend wordt door het onmeetbare, daar erg sceptisch tegenover.

Ik denk al lang niet meer dat ik Jezus ben. De godsdienstige opstoot die ik tijdens mijn psychose had heeft weer ruimte gemaakt voor mijn rationele kijk op de dingen. En van het spirituele blijf ik meestal ver af. Niet alleen omdat ik een nogal down-to-earth type ben, maar ook omdat ik weet dat, mocht ik erover praten, dat mensen misschien de wenkbrauwen zouden fronsen. Omdat ik als ex-psychoot, daar beter niet over babbel.

Godsdienst is geen psychose

Maar vandaag zwijg ik even niet. Vandaag wil ik even mijn twijfels delen. Twijfels die ik ook had toen we terugkeerden van Nepal, toen ik zag hoe devoot mensen steeds links rond elke steen liepen, toen ze languit op de grond allerlei mantra’s prevelden,  toen er met overtuiging gesproken werd over Nirwana en energiebanen. En niemand vond dat vreemd. Niemand beschuldigde hen van wanen. En de antipsychotica bleven in de blisters. Godsdienst is geen psychose.

Het was mijn uitgangspunt om mijn novelle ‘Lena’ te schrijven. Wat als Jezus nu zou leven, zou hij dan in opname zijn? Zou hij dwangmedicatie krijgen? Zou hij 40 dagen gecolloqueerd worden? Wat als hij zich zo mis begrepen zou voelen dat hij euthanasie zou aanvragen omwille van psychisch lijden?

Een week geleden kreeg ik een berichtje van een vriend van hem. Dat hij er niet meer is. Vorig week vrijdag, nog voor de start van de Goede week heeft hij afscheid genomen van het leven. In alle stilte is hij heen gegaan. Euthanasie.

Ik heb gevloekt, dat mag ik, want ik ben niet gelovig.

En ik heb gevloekt, dat mag ik, want ik ben niet gelovig. Ik heb gevloekt omdat ik me afvraag wat hem tot die daad heeft aangezet. Het niet geloofd worden? Het steeds moeten horen dat dat je grootheidswaanzin hebt, ziek bent. Ziek, niet uitverkoren. En dan vraag ik me af of het zo erg is om te denken dat je Jezus bent. Wie we verdomme denken dat we zijn om te bepalen wat echt en niet echt is, en of het soms niet beter is om mensen te laten geloven wat ze willen geloven, want dan zou hij er misschien wel nog zijn, en zich inzetten voor anderen. Omdat dat is wat hij vanuit zijn overtuiging wilde doen, iets betekenen voor een ander, en niet steeds horen dat hij door zijn ziekte steeds een last voor een ander zou zijn.

Hij was mijn inspiratie voor mijn novelle Lena, maar ik had nooit gedacht dat het einde van het boek zo voorspellend zou zijn. Hij laat geen volgelingen na, geen Bijbel, maar hij leeft wel verder in de bladzijden van mijn boek. In de harten van de mensen die hem goed kenden, die weten, dat hij op zijn eigen manier, een beetje Jezus was. Rust zacht, J. Zalig Pasen.

 

  • Deel deze pagina:

Reacties:

  1. Dag Brenda,

    Hoe verschrikkelijk herkenbaar: de spirituele rem, de neergezette terreur van het diagnostiserende collectief, en op basis daarvan, het isolement dat onverdragelijk blijkt. Dank.

  2. Wat een mooie reflectie Brenda.

    Je verwoordt een aantal dingen die ik ook dacht toen ik het nieuws van J vernam.

    Het verbaasde me niet, dat nieuws.
    Ergens had ik gevoeld dat het er zat aan te komen.

    Het deed (en doet) echter wél pijn.
    Want inderdaad, wie zijn wij om te bepalen wat echt is en wat niet?
    Wie heeft t recht om de eigen waarheid op te leggen aan anderen?

    Wat als J gewoon zichzelf had mogen zijn? Wat als hij als Jezus serieus genomen was?
    Wat indien men gewoon met hem in dialoog was gegaan? Meegedacht had en misschien wel van hem had geleerd?

    Religie, mystieke ervaringen, geloof,…
    Ongrijpbaar, niet in vakjes of tussen vaste lijnen te zetten, niet in wetenschappelijke definities te vangen,…

    Is het de onzekerheid die zoveel angst aanjaagt? Is het het onvoorspelbare waar we niet tegen kunnen?

    In sommige culturen worden psychoses als iets goddelijks ervaren, worden wanen als visioenen gezien, als boodschappen die gehoord moesten worden…

    Wie heeft t recht om te bepalen wat wel of niet waar is?
    Ik alvast niet.
    Ik heb mijn waarheid, die net dát is , mijn waarheid, niet die van iemand anders.

    J’s waarheid was de zijne.
    Het was ook een mooie waarheid. Eentje waar ik graag dingen uit meenam voor mezelf.

    We hadden al een poosje geen contact meer. Waarom? Geen idee…
    Zeker geen bewuste keuze, het leven loopt nu eenmaal zoals t loopt.

    Het ga je goed J, daar aan de andere kant, daar waar je nu ook bent.

    Wie weet, misschien wissel je nu wel ideeën uit met die ander J.
    Mocht dat zo zijn, lieve J, heb dan wat geduld met ons.
    We banen ons een weg in de goede richting, daar ben ik van overtuigd. Al gaat het bijlange niet zo snel als ik wel zou willen, we komen er vast wel.

    Tot dan xxx

  3. Godsdienst is georganiseerde psychose. Met hoeveel moet je zijn om een psychose een godsdienst te laten worden, vraag ik mij soms af… Bedankt voor je bedenkingen Brenda. Het ga je goed. Down to earth groetjes, Johan

  4. Hallo, inderdaad er zijn culturen waar godsdienst deel uit maakt van het dagelijks leven. Als we in onze cultuur eventjes een tijdje terug gaan dan was dit ook een normaal iets maar je wanen dat je zelf Jesus was of een andere door de kerk heilige persoon dan was er iets loos met je en nu nog wordt veel te snel naar middelen gegaan die echt niet gezond zijn voor ons menselijk lichaam in het algemeen. Jesus, waarvan ik denk dat het een soort hippie of zelf een communist moet zijn geweest met als doel de wereld te verbeteren, dergelijke personen bestaan nog maar ze steken er niet boven uit. Jezus stak er wel boven uit, daarom spreken wij vandaag nog over hem. Had hij een sterk overtuigingskracht (denk ik), vandaag zou je zoals je schrijft in de psychiatrie terechtkomen omdat wij uitgaan van het intra-persoonlijke van de mens en de externe factoren vergeten waarom iemand het gedrag vertoond en zo worden er fouten gemaakt en de persoon betaald het door maanden lang opgesloten en onder medicatie een zombieachtig leven moet leiden en lijden. Als we de vrij geest laten denken dan zou er alles anders uitzien en niemand loopt gevaar van uit zich zelf of door de anderen. Groetjes

  5. Elke waarheid doorloopt drie fasen, zei Schopenhauer. En over psychoses weet men alles, dit in een wereld waar wetenschap nog niet kan bewijzen wat tijd en ruimte is, ook eens gelezen. Tja, wat eenvoud vermag.

  6. Jeroen, ik had het je beloofd.
    Ik vroeg direct na publicatie al rechtzetting aan de schrijver, maar die kwam er niet.

    Beste Brenda, je hebt het verhaal van Jeroen, dat je zelf amper kent, naar jouw hand gezet. Dit is niet erg voor wie niet vertrouwd is met de feiten maar het veroorzaakt wel veel pijn bij de mensen die de ware toedracht kennen.
    Er zitten heel wat onwaarheden in jouw verhaal over Jeroen, maar daar heb ik intussen vrede mee.
    Ik doe nu enkel en eindelijk wat Jeroen me specifiek gevraagd heeft. Jeroen heeft gekozen voor euthanasie omwille van de steeds groter wordende fysieke beperkingen ten gevolge van de handicap waarmee hij geboren is en die verholpen konden worden.

  7. Lieve Jeroen, jij en ik weten dat dit verhaal /berichtgeving niet klopt. Maar blijkbaar is dat een reactie die niet mag gepubliceerd worden.
    Akkoord dat schrijver vrijheid van meningsuiting heeft, maar niet voor wie reactie plaatst. Niet echt correct toch?

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *