Medicatie kan bij een bipolaire stoornis helpen om de stemming te stabiliseren. Welke medicijnen je het beste kunt gebruiken, hangt af van de (overige) klachten. Bij een manische-depressie wordt vaak lithium voorgeschreven, een stemmingsstabilisator.

Manie

Omdat een manie ernstige gevolgen kan hebben voor zowel de persoon zelf als zijn of haar omgeving worden vaak krachtige middelen ingezet, waarbij effectiviteit op de korte termijn zwaarder weegt dan eventuele bijwerkingen. De meest effectieve behandeling bij een manie is behandeling met antipsychotica. Als de manie niet heel ernstig is, kan ook voor een stemmingsstabilisator zoals lithium worden gekozen.  Veel mensen hebben in een manische fase slaapproblemen, deze kunnen tijdelijk worden behandeld door slaapmedicatie toe te voegen.

De combinatie antidepressiva en een stemmingsstabilisator is niet gunstig. Het kan leiden tot een manische episode en verergering van de klachten, hier moet dus ook mee worden opgepast

Als een ingezette behandeling met medicatie niet binnen twee weken tot een positief effect leidt, moet er een andere strategie worden gekozen. Bijvoorbeeld door de dosering te wijzigen, of door van medicatie te wisselen. Bij een goede respons wordt de behandeling over het algemeen twee tot zes maanden met dezelfde medicatie voortgezet. Hierna moet in overleg worden besloten of doorgaan met medicatie nodig is, of er kan worden afgebouwd.

Manische depressie

Een depressieve episode horende bij een bipolaire stemmingsstoornis wordt ook wel een manische-depressie genoemd. Dit type depressie is anders dan een ‘gewone’ depressie, ook wel unipolaire depressie genoemd, in die zin dat hij vaak vooraf gegaan wordt door een manie. De behandeling van een manische depressie (of bipolaire depressie) blijkt vaak minder eenvoudig doordat antidepressiva veelal minder effectief zijn en bij sommige mensen juist klachten verergeren. Antidepressiva wordt dan ook niet alleen voorgeschreven, maar altijd in combinatie met een stemmingsstabilisator en soms een antipsychoticum.
Van quetiapine en olanzapine is bekend dat ze effectief kunnen zijn bij een manische depressie en worden als eerste-keus beschouwd.

Als de medicatie niet binnen vier tot zes weken voor verbetering zorgt, moet ook hier een andere strategie worden gekozen.

Onderhoudsbehandeling

Lithium is het eerste-keus middel voor een preventieve onderhoudsbehandeling, die er op gericht is om een nieuwe manische en depressieve episode te voorkomen. Tweede keus zijn valproinezuur en lamotrigine, en het antipsychoticum quetiapine.
Uit onderzoek blijkt herhaaldelijk dat lithium effectief is. Wel is het belangrijk om regelmatig de bloedwaardes te laten controleren. Lithium is in hoge doseringen schadelijk en kan tot een lithiumvergiftiging leiden.

De duur van een onderhoudsbehandeling is moeilijk in te schatten en verschilt per persoon. Over het algemeen is het tenminste twee tot vijf jaar, in sommige gevallen voor de rest van het leven. Bespreek wel steeds met je behandelaar of je deze medicijnen nog verder kan gebruiken als je zwanger wil worden. Er zijn immers gevallen bekend waarbij valproinezuur geleid heeft tot ontwikkelingsstoornissen bij de foetus. Lees hierover volgende info.