Vraag

Beste,

Hoe lang heb je last van ontwenningsverschijnselen door slaapmedicatie?

Alvast bedankt!

Antwoord

Beste,

Als ik je goed begrijp, lijk je met je hele korte vraag vooral te willen weten hoe lang het duurt alvorens je geen last meer hebt van de afbouw of stop van slaapmedicatie.

De meeste klassieke slaapmedicatie werkt vaak onmiddellijk en erg goed. Maar dat is meteen ook een van de redenen waarom die groep medicijnen inderdaad de neiging om iemand ervan afhankelijk te maken. Anders gezegd: ze werken op termijn verslavend. Niet alleen omdat ze initieel zo'n groot gunstig effect lijken te hebben, maar heel vaak voldoet ook de dosis na een tijdje niet meer om nog een degelijk effect te behouden. Dan bestaat het risico dat je toegeeft aan de gedachte dat je er dan maar meer moet van nemen. Zo kan je in een vicieuze cirkel terechtkomen, waarbij je lichaam steeds maar meer vraagt om te kunnen slapen, maar ondertussen niet bestand is tegen de andere groeiende desastreuze effecten op je alertheid overdag, je concentratievermogen, je angstgevoelens, etcetera.

Dat is ook de reden waarom we die slaapmedicatie (benzodiazepines en de zgn. z-producten) tegenwoordig liefst nog maar zelden voorschrijven, en doorgaans ook niet langer dan 2 weken. De overheid zet ook in op grote campagnes om iedereen daar heel bewust van te maken.

Stoppen en afbouwen na langere duur van inname: dat is dan ook wel een hele inspanning, en verloopt best geleidelijk, in kleine stapjes. Er bestaat in België zelfs een systeem met terugbetaling, waarbij je de dosis over 10 stappen van een week tot een maand mag afbouwen. De apotheker maakt dan telkens terugbetaalde magistrale bereidingen van de eerstvolgende verlaagde dosis. In mensentaal: zo 'sluipt' het medicijn geleidelijk uit je lichaam en brein, zonder dat die dat helemaal door lijken te hebben.

In ieder geval is het doorgaans zeker zo dat de afbouw langere tijd vergt, als je de slaapmedicatie al lang tot heel lang inneemt. Een exacte termijn is dus moeilijk uit te spreken in antwoord op je vraag. Hoe dan ook zal je bij elke redelijke dosisverlaging wel makkelijk een week van minder goede nachtrust moeten incalculeren, om er te geraken. Als het daarna nog niet terug in een aanvaardbaar evenwicht is gekomen, moet je met je voorschrijver misschien overleggen om het met een kleinere tussenstap te proberen.

Dat is alleszins zeker belangrijk: ga hierover in nauw overleg en samenwerking met je voorschrijver, om dit te doen lukken. Veel moed en succes alvast, de belangrijkste stap heb je al gezet, nl. dat je ervan overtuigd bent dat je wil afbouwen.

Wim Simons

Wim is behandelend en beleidspsychiater in de VZW St. Annendael in Diest. Samen met de multidisciplinaire teams binnen en buiten het ziekenhuis probeert hij voortdurend in een verbindende en evenwaardige open dialoog te gaan met mensen met ernstige psychiatrische problemen én hun betrokkenen. Om samen te werken aan hun herstel.